In 2004 werd ik benaderd met de vraag of ik mee wilde werken aan een programma van de NCRV. Ik heb daartoe wat gesprekken gevoerd met dit verslag als resultaat. De opnames gingen uiteindelijk niet door. Maar het verhaal dat naar aanleiding van de gesprekken is geschreven vond ik de moeite waard, vandaar dat ik het hier plaats.
Verhaal over het leven van Kim
Once upon a time there was light in my life,
But now there’s only love in the dark!
Kim van Iersel
Kim van Iersel is een jonge vrouw van begin dertig. Ze is maatschappelijk werkster, heeft een fijne man en een hond die Zeppo heet. Op haar 18de heeft Kim een ernstig auto-ongeluk gehad waarvan de gevolgen haar leven op een dramatische manier hebben veranderd. Ze zaten met z’n vieren in een auto die op een zeker moment van de weg raakte en tegen een boom tot stilstand kwam. Kim kwam in het ziekenhuis terecht. Ze heeft daar drie weken min of meer bewusteloos gelegen. Toen ze na die drie weken wakker werd begon voor haar de nachtmerrie pas. Haar vriend was dood en begraven, net als een vriendin die ook in de auto zat.
Behalve het verlies van dierbaren kreeg ze ook te horen dat ze haar gezichtsvermogen definitief verloren had door de klap van het ongeluk.
Een periode van machteloosheid en in de put zitten brak aan. De eerste tijd ging als een roes aan haar voorbij. Ze besefte toen nog niet helemaal wat de gevolgen voor haar leven zouden zijn. Het blind zijn bijvoorbeeld, ze wist het wel maar het drong nog niet in alle omvang tot haar door. Ook het verlies van haar vriend kon ze nog niet volledig beseffen. Sinds het wakker worden in dat ziekenhuis is ze door een hel gegaan maar met veel doorzettingsvermogen heeft ze haar leven toch weer op de rit gekregen.
In die periode is ze door veel mensen gesteund, toch was muziek op sommige momenten haar grootste steun. Inmiddels heeft ze tientallen songteksten op haar internetsite gepubliceerd, Nederlandstalige en Engelstalige songteksten die haar door moeilijke en minder moeilijke periodes heen hebben geholpen. De titels zeggen genoeg:
Do you remember; Dangerously in love; Am I wrong; It hurts me too; I miss my friend; Wall of tears; Remember a day; Heb me lief; Stiekem met je gedanst; Kalverliefde; Slaap je al; Ik wist nog niets van jou; Waarom fluister ik je naam nog; Blindelings; Blijf bij mij
Total eclips of the heart
Toch is er één song die er voor Kim uitspringt, Bonnie Tyler’s Total Eclips of the Heart. Zo’n twee maanden na haar ongeluk hoorde zij het nummer en vanaf dat moment is ze zich bewust van haar tragedie en het verwerkingsproces. De tekst heeft iets berustend, iets van: het is gewoon zo. Zowel het verlies van haar geliefde (every now and then I get a little bit lonely and you’re never comming around…..) als het verlies van haar gezichtsvermogen ((I don’t know what to do and I’m always in the dark…) komen in de tekst tot uitdrukking, maar ook het ‘doorgaan met het leven'(Every now and then I get a little bit angry and I know I’ve got to get out and cry….).
(onderaan dit verslag de hele tekst).
Haar verhaal:
Kim was 18 toen ze samen met haar vriend Henry en een bevriend stel in een auto zat die om onduidelijke reden tegen een boom tot stilstand kwam. Van dat ongeluk kan Kim zich niets herinneren. Toen ze ongeveer drie weken later in het ziekenhuis bijkwam werd ze geconfronteerd met de bikkelharde werkelijkheid. Henry was overleden en reeds begraven, de vriendin was overleden en begraven en Kim kon definitief niet meer zien.
Van die tijd in het ziekenhuis kan ze zich overigens niet veel meer herinneren, wel van de periode dat ze net thuis kwam uit het ziekenhuis.. In die periode hoorde ze het nummer ‘Total eclips of the heart’ van Bonnie Tyler. Naar aanleiding van de songtekst begon het beetje bij beetje tot haar door te dringen hoe ernstig haar situatie was.
Na het ziekenhuis weer thuis
Die periode, zo net uit het ziekenhuis, is een heel indrukwekkende tijd geweest. Alles was anders, alles was nieuw. Ze woonde nog bij haar ouders. Ze kende het huis, hoe het er uit zag, hoe haar kamertje eruit zag, waar alles stond. In het begin kwam er veel visite over de vloer. Er werd veel gepraat en veel gehuild. Ze kon bijna niets en moest heel veel opnieuw leren. Enige steun had ze aan het boekje dat voor de begrafenismis van Henry gemaakt was. Daaruit werd ze vaak voorgelezen. Heel veel vrienden van haar en Henry hadden er gedichten voor geschreven en die zijn allemaal bij de dienst voorgedragen. Ook had ze een cassettebandje van de uitvaartdienst, ook dat bandje heeft ze regelmatig beluisterd.
Het ouderlijk huis was gelukkig heel ordelijk ingericht en daarom hoefde er niet zo heelveel voor haar verplaatst te worden. Ze volgde lessen om met de taststok te kunnen lopen. ADL of te wel Activiteiten van het Dagelijks Leven leerde ze op het regionaal centrum, zoals appels schillen, koffie inschenken. Ook leerde ze er braille en typen. Ze kent niemand meer van deze korte revalidatie, ze was toen nog erg onzeker en afhankelijk maar deze revalidatie was wel okay.
Revalideren
Later ging ze naar een echt revalidatiecentrum in Apeldoorn (Loo erf). Daar leerde ze verder met haar stok te lopen, zelfstandig met de bus te gaan, de wegvragen, Leren koken, leren met aanpassingen te computeren en hoe je als blinde kunt sporten. Met het besef dat ze blind was geworden kwamen ook de negatieve toekomstverwachtingen. Van veel activiteiten die ze nu onderneemt had ze eerder het gevoel dat ze daar nooit meer aan zou kunnen deelnemen. Op het revalidatiecentrum heeft ze een goede tijd gehad. Door de week daar, in de weekenden thuis.
Vooral aan haar lotgenoten heeft ze veel steun gehad. Ze dacht dat ze niets meer kon maar de andere revalidanten bewezen haar het tegendeel. Ze voelde zich bij binnenkomst een bang grauw meisje maar gaande weg kreeg ze meer vertrouwen. Ze was vooral bang haar vrijheid te verliezen nu ze blind geworden was maar na verloop van tijd ging ze er zelfstandig op uit en kreeg een veel groter gevoel van vrijheid dan ze vooraf had durven hopen. Uit die periode heeft ze ook een hechte vriendschap overgehouden met Raymond Jansen. Het verschil tussen haar en zijn blindheid is dat hij door een oogziekte langzaamaan blind is geworden en dat Kim dat plotseling was. Hij is applicatieprogrammeur geworden en past software aan voor blinde gebruikers.
Voor de opbeurende woorden van het personeel in het revalidatiecentrum had ze niet veel oor, stond ze nog niet echt open voor.
reactie van Kim: er waren weinig opbeurende woorden, ik had het gevoel in het diepe te zijn gegooid en maar wat rond te zwemmen. Zocht overigens zelf niet actief naar contact, aansluiting.
Ze voelde zich nog verdoofd, aangeslagen, afgemat en vooral vaak erg down. Wanneer ze nu terugkijkt naar die periode herkent ze zich zelf nog nauwelijks in de Kim van toen.
Voor en na
Nog groter is het contrast tussen nu en de periode van voor het ongeluk. Ze was toen een meer oppervlakkig meisje dat het leven niet zo erg serieus nam. Ook in dat beeld herkent ze zich totaal niet meer. De gebeurtenissen hebben haar gevormd en op sommige punten verhard en van een oppervlakkig pubermeisje is ze gaandeweg veranderd in een zelf bewuste vrouw die met beide benen op de grond staat. Ondanks haar geworstel heeft ze er altijd in geloofd dat ze er bovenop zou komen, dat alles op z’n pootjes terecht zou komen.
Het is wel een hele lange weg geweest die veel tijd en energie gekost heeft en waarbij ze keer op keer tegen haar eigen grenzen aanliep. Vooral het vragen en ontvangen van hulp is in het begin moeilijk voor haar geweest, ook toen ze later een opleiding is gaan volgen liep ze hier vaak tegenaan, zo erg dat ze zich op bepaalde momenten eenzaam voelde in plaats van zelfstandig. Uiteindelijk heeft ze in de loop der tijd een balans gevonden tussen zo veel mogelijk zelf doen en de noodzakelijke dingen vragen.
De verwerking van het ongeluk is een lange strijd geweest van vallen en opstaan, van verdrietig zijn en de dingen snappen en vooral tegen vooroordelen en kortzichtigheid. Ze kan tal van voorbeelden noemen van situaties dat ze zich niet serieus genomen voelt als blinde. Zaken als het wisselgeld niet aan haar maar aan haar vriendje teruggeven, niet aan haar maar aan de persoon naast haar vragen hoe het met haar gaat zijn slechts enkele voorbeelden. Ook liep en loopt ze vaak tegen dooddoeners aan als: Het heeft zo moeten zijn, God heeft het zo gewild, er zijn zoveel blinde mensen, je bent niet de enige. Die opmerkingen roepen iets negatiefs bij haar op. Ze wil niet vanuit haar handicap benaderd worden maar als mens, als uniek persoon, die blindheid komt op de tweede plaats, die is minder belangrijk. Van haar familie heeft ze gelukkig wel veel steun gehad, aan hen mocht ze keer op keer hetzelfde verhaal herhalen, al was het tien keer op een dag. Haar moeder leefde zo erg met haar mee dat wanneer Kim in de put zat haar moeder daar ook in zat, en andersom. Die emotionele verbondenheid tussen moeder en dochter werkte heel prettig. Haar vader heeft vanaf het ongeluk een dagboek bij gehouden. Zowel van de periode vlak na het ongeluk als van de periode dat ze weer thuis kwam. Hij heeft er vaak uit voorgelezen.
Blindegeleidehond
Ruim 2 jaar na het ongeval kwam ook haar eerste blindengeleidehond in beeld. Breeze heette zij. Om met een geleidehond om te leren gaan en haar aan haar aanstaande hond te laten wennen is ze drie weken intern op de geleidehondenschool geweest. Daar leerde ze alles dat je nodig hebt om met je hond op pad te gaan. Haar begeleidster daar heet Ans L’Abee. Van Ans kreeg ze veel steun, zeker wanneer ze het moeilijk met zichzelf had. Na de periode op de hondenschool heeft ze ook veel geoefend, met name de routes die ze vaak zou gaan nemen, zoals de trip met de trein naar haar nieuwe school, de sociale academie.
In November 2003 is Breeze onverwacht overleden. Zij was al met pensioen en haar taken waren al over genomen door Zeppo, haar tweede hond. Breeze was al wat ouder maar op een dag ging het niet echt lekker met haar. Zij kon nauwelijks haar mand uitkomen en bij het plassen kon ze niet meer hurken. Ze liet zich daarna in het natte gras vallen. Bij de dierenarts werd een flinke tumor ontdekt in haar buikholte. De milt bleek al gescheurd te zijn en die veroorzaakte inwendige bloedingen. De dierenarts heeft Breeze uit haar lijden verlost. Op haar website staan ook enkele gedichten voor Breeze. Dit is er eentje van:
Lieve Breeze
Breeze we hoorden bij elkaar
Wilde ik troost dan was jij altijd daar
Dan kwam ik even schuilen, en nam je in mijn armen
En ik kon me dan zo heerlijk aan je warmen
Die momenten waren zo prettig
en ik voelde even geen pijn
En ik moest er niet aan denken
dat jij er niet meer zou zijn
Breeze ik zal altijd aan je denken
Want zacht en teder was je voor mij
Mijn trouwe vriend
Want zo te moeten eindigen heb je niet verdiend
gelukkig heb ik je mogen beleven,
en ben blij je nog een rustige oude dag te hebben kunnen geven.
Kim
Steun
Naast haar ouders en familie en naast Ans L’abee heeft ze ook veel steun gehad aan Harry Groenland. Harry was haar mentor op de sociale academie. Van hem kreeg ze veel steun, had ze een klankbord, hij was begaan met haar en vooral erg aardig. Ze had het idee dat hij haar wel goed begreep en dat kwam niet op de laatste plaats omdat hij erg goed kon luisteren. Als ze er doorheen zat wist hij vaak met de juiste opmerking haar weer wakker te schudden.
Hobby’s
Kim’s grootste hobby is op dit moment haar website. Maar ze is ook jaren vrijwilliger geweest bij de kindertelefoon, ze fitnest, luistert graag naar muziek, bezoekt concerten en theatervoorstellingen en ze wandelt met plezier in de bossen. Verder werkt ze bij een gehandicaptenplatform, het TOG. Daar zit ze in het bestuur, in een stuurgroep en diverse projectgroepen. Ook heeft ze een cursus e-mail en internet opgezet voor blinden en slechtzienden, waar ze zelf ook docent is.
Wanneer je alles op een rijtje zet kun je zeggen dat Kim er behoorlijk in geslaagd is uit het dal te klimmen waar ze na het ongeluk in gekomen is. Haar vriendje is ze nooit vergeten maar ze heeft wel al jaren een lieve aardige nieuwe vriend, met wie ze in 1999 getrouwd is. In haar hart is veel ruimte waar zowel plek is voor de liefde voor Henry als voor Berry.
Voor de begrafenis hebben ze de gouden vriendschapsring van Henry’s vinger gehaald en deze aan Kim gegeven. Ze heeft ‘m later samen met de hare laten smelten en er een nieuwe van laten maken. Die draagt ze nog altijd.
Herinnering in beeld
Omdat Kim wel heeft kunnen zien heeft ze nog veel herinneringen aan haar ‘zicht’ . Als ze droomt, dan droomt ze in echte beelden. Soms, wanneer ze ergens tussen dromen en wakker worden inzit, hoopt ze dat haar dromen wat langer duren, ze geniet echt van die dromen. Dat haar visuele geheugen erg goed is bewijst het volgende voorbeeld. Op de televisie was onlangs de film Dirty Dancing. Ze kon gedurende vrijwel de hele film aan Berry een beschrijving geven wat er in beeld gebeurde. Maar niet alleen dat, ze wist in veel gevallen zich zelfs de kleding van de spelers te herinneren en ook kleine details. Dromen en films kunnen visuele herinneringen bij haar oproepen.
De Songtekst: Bonnie Tyler, Total eclips of the heart!
Turn around,
every now and then I get a little bit lonely and you’re never coming round
Turn around,
Every now and then I get a little bit tired of listening to the sound of my tears
Turn around,
Every now and then I get a little bit nervous that the best of all the years have gone by
Turn around,
Every now and then I get a little bit terrified and then I see the look in your eyes
Turn around bright eyes,
Every now and then I fall apart
Turn around bright eyes,
Every now and then I fall apart
Turn around,
Every now and then
I get a little bit restless and I dream of something wild
Turn around,
Every now and then I get a little bit helpless and I’m lying like a child in your arms
Turn around,
Every now and then I get a little bit angry
and I know I’ve got to get out and cry
Turn around,
Every now and then I get a little bit terrified but then I see the look in you eyes
Turn around bright eyes,
Every now and then I fall apart
Turn around bright eyes,
Every now and then I fall apart
And I need you now tonight
And I need you more than ever
And if you’ll only hold me tight
We’ll be holding on forever
And we’ll only be making it right
Cause we’ll never be wrong together
We can take it to the end of the line
Your love is like a shadow on me all of the time
I don’t know what to do and I’m always in the dark
We’re living in a powder keg and giving off sparks
I really need you tonight
Forever’s gonna start tonight
Forever’s gonna start tonight
Once upon a time I was falling in love
But now I’m only falling apart
There’s nothing I can do
A total eclipse of the heart
Once upon a time there was light in my life
But now there’s only love in the dark
Nothing I can say
A total eclipse of the heart
Turn around bright eyes
Turn around bright eyes
Turn around,
every now and then I know you’ll never be the boy you always you wanted to be
Turn around,
every now and then I know you’ll always be the only boy who wanted me the way that I am
Turn around,
every now and then I know there’s no one in the universe as magical and wonderous as you
Turn around,
every now and then I know there’s nothing any better and there’s nothing I just wouldn’t do
Turn around, bright eyes,
Every now and then I fall apart
Turn around bright eyes, Every now and then I fall apart
And I need you now tonight
And I need you more than ever
And if you’ll only hold me tight
We’ll be holding on forever
And we’ll only be making it right
Cause we’ll never be wrong together
We can take it to the end of the line
Your love is like a shadow on me all of the time
I don’t know what to do and I’m always in the dark
We’re living in a powder keg and giving off sparks
I really need you tonight
Forever’s gonna start tonight
Forever’s gonna start tonight
Once upon a time I was falling in love
But now I’m only falling apart
There’s nothing I can do
A total eclipse of the heart
Once upon a time there was light in my life
But now there’s only love in the dark
Nothing I can say
A total eclipse of the heart
Lees ook mijn bio in mijn eigen woorden.