Vroeger was alles beter

Muziek

Er wordt al heel lang muziek gemaakt.
In de prehistorie maakt men muziek met handen, voeten en stem. Men gebruikt waarschijnlijk ook wel trommels en dergelijke. Later wordt de muziek ingewikkelder met meer instrumenten, maar de muziek kan nog niet opgeschreven worden in de vorm van noten: men leert de melodieën van elkaar.
Pas halverwege de middeleeuwen komt men er achter dat je muziek kan opschrijven. Daar begint de westerse muziekgeschiedenis.

Middeleeuwen (400-1400/1500)

In de middeleeuwen wordt het christendom erg belangrijk. De kerk is het centrum van alle kunsten. In kloosters wordt veel aan kunst en cultuur gedaan. De muziek die men bedenkt is vooral kerkmuziek, bijv. gezangen. Deze muziek wordt vanaf 850 Gregoriaans genoemd, naar Paus Gregorius. Dit is eenstemmige muziek: iedereen zingt dezelfde tekst op dezelfde toonhoogte. Er zijn ongeveer 3000 Gregoriaanse melodieën bekend.
De bedoeling is dat de mensen heel vroom worden van de muziek. De muziek staat dus in dienst van het geloof. Er wordt in de kerk alleen door mannen gezongen.

Vanaf de 13de eeuw wordt er ook steeds meer niet-kerkelijke muziek geschreven. Dit heet wereldlijke muziek, en de taal is niet alleen meer Latijn wat in de kerk wordt gesproken. Gewone mensen kunnen de tekst nu dus ook verstaan. De componisten zijn meestal niet onder hun eigen naam bekend.

Pas vanaf de 14de eeuw weten we meestal welke componist welk stuk heeft geschreven. De teksten die gezongen worden gaan steeds meer over gewone dingen, kerkmuziek wordt minder belangrijk. Zang is belangrijker dan instrumentale muziek. Er zijn uit de middeleeuwen niet veel instrumenten bewaard gebleven. Het meeste wat we er nu van weten is van schilderijen en beeldhouwwerken.

De oudste instrumenten zijn de harp, vedel, psalterium (een soort citer) en luit (snaarinstrumenten), en schalmei, blokfluit en dwarsfluit (blaasinstrumenten).

… Sprongetje in de tijd …
Je zou denken dat muziek iets is om naar te luisteren, maar in het multimediatijdperk waarin we leven, lijkt dat al lang niet meer het enige wat belangrijk is voor de muziek. Natuurlijk is het nog steeds mogelijk om een cd’tje of de radio op te zetten, om de muziek te gebruiken als verdrijving van de stilte, maar steeds vaker heeft muziek een andere functie. Sterker nog, vroeger had muziek altijd een functie.

Funktie

Wie een beetje gaat graven in het verleden, komt er al snel achter dat de meeste muziek een betekenis had. Klassieke componisten kregen vaak een opdracht om muziek te schrijven voor een begrafenis of andere gebeurtenis. Ook bij religie had muziek vaak een rol van betekenis. Die rol is tegenwoordig steeds vaker weggedrukt, al is ze zeker niet verdwenen. De meeste muziek wordt nu puur voor het vermaak, of liever, voor het geld gemaakt.
Die muziek zonder betekenis is dus ideaal voor de verdrijving van de stilte (waar veel mensen blijkbaar behoefte aan hebben) of voor het vermaak tijdens een feestje of het uitgaan.

Toen en nu …

Veel muziek van het verleden hoor je terug in het heden, dat zorgt voor problemen in de toekomst. Professoren denken dat er in 2030 geen melodie meer te verzinnen is. Een uniek akkoordenschema is nu ook nog zeldzaam. Bewijs ligt voor de hand: Alles wordt geremixed!
Nieuwe genres zijn vaak te vergelijken met genres van nu, of genres worden gecombineerd.
1999 was een melodieus jaar voor dance/electronische muziek, dat nu nog weinig te vinden is.
HipHop/Rap is meestal monotoom, en zal het langer volhouden.

Pop heeft het altijd wel goed gedaan, maar voor hoelang nog?
Maar:
In de tijd van klassieke muziek, kon men nooit weten dat er in het heden zulke muziek zou zijn. Dat geeft hoop voor de toekomst. Echter ziet de muziekwereld er nu grauw uit.

Vond je de muziek beter in het verleden?
En wat denk jij dat de muziek in de toekomst ons zal geven?

Vroeger alles beter? …

“Bah, wat een rotmuziek”, hoorde ik mijn moeder zeggen, terwijl ze de radio uitzette. “Tegenwoordig hoor je alleen nog maar zangertjes. Niets meer aan”, verzuchtte ze. “Vroeger hoorde je mooie orkesten op de radio. Dat heb je nu niet meer.”
Vroeger… Vroeger was alles veel beter. Althans, dat is wat mij in de loop der jaren veelvuldig ter ore is gekomen. Dat wil zeggen, alleen op die momenten dat ik in gesprek was met mensen uit ‘de oudere generatie’.
Wie eens verder over de opmerking van mijn moeder nadenkt, realiseert zich dat er in feite iets niet klopt in ons mediabeleid. De meeste zenders zijn er trots op als ze het nieuwste van het nieuwste kunnen presenteren. Primeur hier, primeur daar. Men probeert de concurrent een stap voor te blijven in het bemachtigen van de nieuwste releases en het uitnodigen van de grootste sterren van het moment.

Vroeger is voorbij! …

Ze was een zangeresje, lang geleden
De tijd heeft met een mes
In haar gezicht gesneden
Zij zit in elke jury voor jong talent
Ze is nu bijna vijftig
Geen mens die haar nog kent
Maar dat was vroeger wel anders, zegt ze
Toen was de wereld van mij, zegt ze
Maar vroeger is voorbij
Vroeger is voorbij
Verbittering staat op haar gezicht geschreven
Ze kankert op de jeugd
Want ze weten alles beter
En dat was vroeger wel anders, zegt ze
Toen was de wereld van mij, zegt ze
Maar vroeger is voorbij
Vroeger is voorbij
Ze zou nog zo graag willen zingen
Maar vroeger is voorbij
Vroeger is voorbij
Ze heeft in elk bed van elke platenbaas gelegen
De liedjes werden letterlijk
Op haar lijf geschreven
Zij is er nog een van de ‘harde school’
En die meisjes van nu
Die krijgen alles kado
Maar dat was vroeger wel anders, zegt ze
Toen was de wereld van mij, zegt ze
Maar vroeger is voorbij
Vroeger is voorbij
Ze zou nog zo graag willen zingen
Maar vroeger is voorbij
Vroeger is voorbij
Ze zou nog zo graag willen zingen
Ze wil terug in de tijd
En opnieuw beginnen
Maar vroeger is voorbij
Vroeger is voorbij
Ze zou nog zo graag willen zingen
Maar vroeger is voorbij
Vroeger is voorbij

Stef Bos

Muziek als medicijn …

ROCK en RAP veroveren het revalidatiecentrum. Nu denk je vast aan fysiotherapeuten met ghettoblasters op de schouders of groupies die artsen lastig vallen. Niets is minder waar. ROCK en RAP zijn hulpmiddelen bij het vastleggen van behandeldoelen en behandelresultaten. Twee jaar geleden is het centrum (St. Maartenskliniek) begonnen met de introductie. Inmiddels zijn alle Patiënteenheden overgestapt naar ROCK of RAP.

Wat zal de toekomst brengen?