Ogentroost

Het kruid en de kwaal

Tegen elke kwaal is wel een kruid gewassen. Zo leert ons een oude volkswijsheid. In vele volkswijsheden, spreekwoorden, zegswijzen en clichés schuilt er vaak een kern van waarheid, en dat zal dus ook wel voor de kwaal en het kruid gelden.

Soms geeft alleen al de naam van een plant aan waar die goed voor zou zijn. Neem nu het longkruid, het valkruid, het speenkruid, het bloedkruid, de pisbloem, de bijvoet, het nieskruid en nog veel meer.

Natuurlijk goed?

Daarbij gaan velen er als vanzelfsprekend van uit dat planten “natuurlijk” onschuldig zijn. Ze worden ons immers geschonken door Moeder Natuur, en wat een moeder ons biedt, moét per definitie goed zijn. Met andere woorden: alles uit Gods apotheek moét noodzakelijk heilzaam zijn.

Maar hoe zit dat dan voor onze ogen? Zou daar ook een kruid voor gewassen zijn? En zo ja, hebben we daar werkelijk heil van te verwachten? Het is een leek die deze vraag stelt, of zoals dat nu heet, een ervaringsdeskundige, en niet een hoog opgeleide medicus.

Ogentroost

Om te beginnen is er het plantje Ogentroost, dat ook luistert naar de bevallige Latijnse naam Euphrasia. Zoals de Nederlandse naam laat uitschijnen, worden aan deze plant bijzondere eigenschappen voor de verzorging van de ogen toegeschreven. In het Engels noemt men het Eyebright of Oogglans, veel belovend dus. In het Frans heet het zelfs Casse-lunette of Brilbreker. Slecht nieuws voor de opticiens. We mogen aannemen dat het plantje die naam niet zo maar heeft gekregen. Het wekt grote verwachtingen.

Gooi weg die bril?!

Helaas ken ik niemand die door aanwending van dit allicht weldadige middel verlost is van een ernstige oogaandoening. Heeft iemand al gehoord dat dit sympathieke kruid RP heeft genezen, of cataract, of glaucoom, of zware bijziendheid of verziendheid, of netvliesloslating, of kleurenblindheid, of nachtblindheid, of wat dan ook? Het minste wat men ervan kan zeggen is dat omzichtigheid geboden is. En of het oude gezegde “baat het niet, het schaadt niet” hier van toepassing is, zou ik niet zo maar durven te beweren.

De mooie dame

Het is vermetel aan te nemen dat met alles wat plantaardig is, door leken, zoals u en ik, straffeloos kan geëxperimenteerd worden. Dat geldt beslist voor de plant met de charmante naam Belladonna of Mooie Vrouw. Zoals de naam suggereert, zou het vrouwen mooier maken. En zeg nu zelf: welke vrouw wil niét mooi zijn, en welke man heeft liever een lelijke dan een mooie vrouw?

Hoezo mooi? Welnu, vrouwen gebruikten het middel om grotere ogen – lees pupillen – te krijgen en “dus” mooier te zijn. Maar de Latijnse naam is Atropina, en dan zullen bij velen de ogen open gaan. En als u ook nog weet dat deze plant behoort tot de Nachtschadigen en dat andere benamingen zijn: Doodkruid en Wolfskers, dan wordt het al minder onschuldig. Ook het Engelse Devils Herb of Duivelskruid en het Duitse Teufelsauge of Duivelsoog laten weinig aan de verbeelding over.

Atropina was voorts de naam van de Griekse godin die de levensdraad van de stervelingen doorknipte. En o ja, de heksen, of de vermeende heksen, verwerkten het in hun zalfjes, samen met vingerhoedskruid, bilzekruid, dollekervel en babyvet. Je zou voor minder van de grond gaan.

(Bron: Oogziekenhuis.nl)