Beledigd worden is erbij horen

De CG-Raad vindt de grappen die cabaretiers maken over mensen met een handicap of chronische ziekte een teken van maatschappelijke participatie. Dit meldt de CG-Raad naar aanleiding van de ‘rolstoelrel’ rond cabaretier Micha Wertheim.
Onlangs verlieten boze bezoekers de zaal tijdens een voorstelling van Wertheim in de Oranjerie in Roermond. De cabaretier zou een man in een rolstoel zo erg beledigd hebben dat deze huilend de zaal verliet. Door alle commotie werd de voorstelling ‘Micha Wertheim voor gevorderden’ gestaakt. Wertheim zegt de rolstoeler te hebben aangesproken omdat hij dacht dat die zat te bellen of filmen. Later bleek dat het flikkerende lichtje dat de cabaretier had gezien, een display van de rolstoel was. In het programma van Wertheim, die bekend staat om zijn harde grappen, zitten verschillende grappen over gehandicapten.

Het incident kreeg nationale bekendheid toen collega’s van Wertheim reageerden op de boycot die de Oranjerie uitsprak. Wertheim zou niet meer welkom zijn in het Roermondse theater. Vervolgens riepen cabaretiers als Theo Maassen hun collega’s op om nooit meer in Roermond op te treden.

Wertheim zelf zegt op zijn site dat hij het incident betreurt, maar hij maakt geen excuses. De grappen over gehandicapten staan los van het incident in Roermond, en maken onderdeel uit van zijn programma. Een deel van de zaal vatte het vaste onderdeel over gehandicapten op als een persoonlijke aanval op de man in de rolstoel, aldus de cabaretier. ‘Een ander gedeelte van de zaal snapte het wel. Van hen heb ik gelukkig ook mailtjes mogen ontvangen. Als ik in mijn theatervoorstelling gehandicapten uitmaak voor profiteurs en racisten die onze westerse samenleving dreigen te ontwrichten, hoop ik dat het duidelijk is dat daar een zekere ironie achter zit,’ aldus Wertheim.

Directeur Ad Poppelaars van de CG-Raad vindt de hele rel overtrokken: ‘ Cabaretiers mogen grappen maken over wie ze willen. Ook over gehandicapten, want als er grappen over je gemaakt worden, hoor je erbij. Het werkt emanciperend. Ik roep ze dus nadrukkelijk op om dat te blijven doen’.  Toch vindt Poppelaars dat Wertheim weinig vakmanschap heeft getoond in Roermond: ‘Je moet ook de sfeer in de zaal aanvoelen. Ik heb de indruk dat Wertheim die avond de plank volledig heeft misgeslagen. Dat vind ik prutswerk’. De directie van De Oranjerie weigert verder op de zaak in te gaan.

Hoewel de CG-Raad vindt dat Wertheim niet heeft aangevoeld wanneer hij had moeten stoppen, roept de Raad cabaretiers dus op om vooral grappen te blijven maken over gehandicapten. Volgens de Raad is dit immers ‘een teken dat zij zichtbaarder worden en meetellen’.

Dus, conclusie: als je beledigd wordt hoor je erbij?

13 reacties

  1. Beledigen is iemand pijnlijk treffen in zijn eergevoel (Van Dale). Als je het als cabarettier daarvan moet hebben, kun je beter wat anders gaan doen.

    Beantwoorden

  2. Dit programma van Wertheim is al tig keer gespeeld op andere locaties en dat gaf geen problemen. Mensen die deze voorstelling bezochten (en zeker de organisatie van de Oranjerie) zouden daardoor kunnen/moeten weten wat hen te wachten stond. Nou geeft Wertheim niet alleen af op gehandicapten, maar ook op ouderen en de rest van Nederland. Je zou ook kunnen stellen dat Roermond niet rijp voor hem was.

    Omgekeerd kan je ook stellen dat gehandicapten teveel ontzien worden. Helaas is dat niet zo vreemd. Als je iets zegt dat wat verder gaat, dan wordt al snel de handicap in de strijd geworpen door de gehandicapte. In het bovenstaande stuk is dat eigenlijk ook zo, want er wordt niet verteld dat Wertheim idereen in de zaal voor minder uitmaakt. In dat licht gezien kan ik de uitlating van de CG-raad goed begrijpen.

    (Overigens vind ik Wertheim niet leuk of interressant.)

    Beantwoorden

  3. Een dilemma waar ik moeilijk iets over kan zeggen. Het programma was (zoals Xiwel ook zegt) niet nieuw en men had er dus al eerder wat over kunnen weten.
    Blijft het feit dat beledigen nog nooit goed is geweest, voor wie dan ook.

    Maar… ik kwam eigenlijk om je fijne paasdagen toe te wensen. Bij deze!

    Beantwoorden

  4. @Paardenman, dan denk ik dat veel cabaretiers een andere baan kunnen gaan zoeken. In de loop der jaren heb ik er behoorlijk veel gezien en bijna allemaal spotten ze met iemand of een groep mensen.

    @Xiwel, misschien heb je gelijk dat gehandicapten makkelijk hun handicap in de strijd gooien, zich gediscrimineerd voelen. Toch denk ik dat dat ook geldt voor anderen waar mensen, ook cabaretiers, de spot mee drijven. Denk aan vrouwen, allochtonen e.d. Het gaat erom dat iemand zich gediscrimineerd voelt, bespot of benadeeld op grond van een kenmerk, om het zo te noemen.

    In het artikel werd gesproken over beledigen terwijl ik het zelf meer zie als spotten, vaak door iets of een eigenschap uit te vergroten. Kan komisch zijn, het ligt er maar aan.

    Het ging er mij niet om of de Orangerie op de hoogte had moeten zijn van de inhoud van zijn programma. Wat mij vooral opviel was de uitspraak: beledigd worden is erbij horen.

    Beantwoorden

  7. @Kim. Toon Hermans kreeg de zaal plat met een act over een gehaktbal, Wim Sonneveld met een act over kroketten en een grijns tot aan de oren met ‘De jongens’. De jongens, de gehaktballen en kroketten staan nu zelf op het podium en het publiek lacht. Want het staat zo stom als je het niet doet. Als ieder die er niets aan vindt tijdens de voorstelling opstapt en bij de kassa zijn geld terugkrijgt zijn in no time heel wat cabaretiers werkloos.

    Beantwoorden

  8. Om het even iets zuiverder te houden, Wertheim maakt (als onderdeel van zijn programma) iedereen uit voor ‘arrogant’. Dus verwaand omdat zij zich (volgens hem) meer voelen dan zij in werkelijk voorstellen. De vraag is of ‘arrogant’ op de hoop ‘beledigen’ past. Op de hoop discrimineren zeker niet aangezien hij iedereen op dezelfde manier verbaal behandeld/mishandeld.

    Ik tikte al dat ik me via een omweg wel achter de visie van de CG-raad kan scharen als die stellen dat gelijkbehandelen (dus in dit geval ook voor arrogant uitmaken als de rest van de bevolking) van gehandicapten goed is voor de acceptatie van gehadicapten.

    Zelf haalde ik er iets anders bij over de handicap misbruiken. Dat geldt zeker niet voor iedereen en de handicap moet duidelijk aantoonbaar zijn. Het gebeurt idd ook door mensen die een afwijkende huidskleur hebben of bijvoorbeeld een taalachterstand. De mensen die dat doen hebben duidelijk langere tenen ontwikkeld. (Ook een handicap lijkt me. 🙂 Ik begrijp best dat die tenen gegroeid zijn omdat (volgens hen) ‘anderen het nooit zullen snappen wat het is met zijn of haar handicap’.

    In dergelijke gevallen zie ik mensen heel snel gehandicapten gelijk geven of gaan ze deze ‘assertieve’ gehandicapten uit de weg. Dat is natuurlijk ook niet goed. Als een gehandicapte iets fout doet mag deze daar volgens mij ook op gewezen worden.

    Een leuk voorbeeld is iemand die in een rolstoen op een ribbelroute staat en een blinde die met zijn stok in de rolstoeler prikt. de blinde gaat dan tegen zo iemand tekeer, terwijl een nietgehandicapte nooit iets tegen een indewegstaande rolstoeler zou durven zeggen. Omgekeerd blaft de rolstoeler terug tegen de blinde of ie niet een beetje normaal kan doen. En ook dat zal een nietgehandicapte vrijwel niet tegen een uitvarende blinde zeggen. Het is maar een voorbeeld, maar volgens mij wel typerend hoe gehandicapten door nietgehandicapten ontzien worden.

    Beantwoorden

  9. Het is ingewikkeld omdat het afhangt van je interpretatie.
    Inderdaad, als hij alles en iedereen onderuit haalt is er geen enkele reden gehandicapten te ontzien, zo die er al zijn zou.

    Wat het laatste voorbeeld betreft, ja er zijn inderdaad mensen die hun handicap misbruiken, als kapstok gebruiken. Je hoeft jezelf niet meer rechten toe te eigenen dan een ander vanwege een beperking. Dat zal ik ook niet verdedigen. Mensen kunnen het uitbuiten, ervan profiteren, anderen trappen daar in. En ook dat geldt niet uitsluitend voor de groep gehandicapten, er zijn ook andere kapstokken denkbaar.

    En als mensen agressief reageren, lange tenen hebben gekregen na vele slechte ervaringen vind ik dat ook niet goed te praten. Want dan gaan zij anderen over 1 kam scheren, generaliseren, als je begrijpt wat ik bedoel.Je kunt een ander die iets vervelends doet of zegt hetniet aanrekenen dat ie nummer weet ik hoeveel is, dat weet ie niet en dat zou men niet mogen betrekken in een al dan niet agressieve reactie.

    Beantwoorden

  10. @Paardenman, ik kan nog een naam aan jouw rijtje toevoegen: Bert visscher!
    Daar waren we vanavond en we hebben ons kostelijk geamuseerd, niks geen leedvermaak, geen beledigingen of spot. Hij vertolkte als het ware een rol en die ik-figuur was lachwekkend of meelijwekkend, knettergek of grof maar leuk zonder met modder te gooien.

    Beantwoorden

  11. Van die Wertheim had ik nog nooit gehoord. Tegenwoordig staan er zoveel mensen op het toneel, dat het toneel vandaag of morgen inzakt. Zo ik het begrijp, werd alleen die avond een man in een rolstoel aangesproken door Wertheim en dan is het mijns inziens geen onderdeel van het programma dat die rolstoeler werd aangesproken. Het ene mens kan er beter tegen dan het andere als wat naars wordt gezegd en zo vind ik het normaal dat een volwassene een kind niet uitschelt of beledigt. Ja, naar analogie van wat de CG-raad stelt kan men de mening hebben dat het betreffende kind er gewoon bij hoort als de ouders het beledigen. Weliswaar ben ik het met die analogie dan niet eens, maar we leven vandaag de dag in een samenleving waarin vrijheid van meningsuiting een noodzaak lijkt te zijn geworden. Radio 1 roept iedereen vrijwel dagelijks op een standpunt in te nemen en ik heb een paar keer bij de VARA het Lager Huis gehoord waar het ook de bedoeling was elkaar met argumenten om de oren te slaan. Hoe harder hoe beter, lijkt het wel. Het is ook al weer zo lang geleden dat het in Nederland oorlog was, dat de samenleving weer toe lijkt te zijn aan heuse narigheid. Wertheim speelde op de man en de man had geen verweer. Dat is bijna net zo amusant als een onthoofding op het marktplein, een activiteit waar ook menigeen eeuwen geleden naar kwam kijken en een deel voor wegliep. Tja, en als het zo is dat Wertheim op het moment van handelen dacht dat de man in de rolstoel aan het bellen was, dan erkent hij dat hij fout was en dan zou het hem sieren zijn excuses naar de man te maken. Excuses zijn verontschuldigingen, iets wat de vorige eeuw gebruikelijk was…

    Beantwoorden

  12. ik wil niet veel zeggen, Maar sommige handicapten kunnen ook brutaal en onbeschoft zijn hoor, dat ze jou zomaar gaat beledigen met iets zodat je vrienden of collega’s worden betrokken daarover.

    Vindt ik ook dat de wet van gehandicapten moeten aanpakken kwa normale mensen die niks verkeerds doen als ze leuk gesprek met de mensen om je heen hebben plaats van bemoeien tegen je.

    Want dat is echt heel kinderachtig! Maar ook begeleiders kunnen een puinhoop er van maken.

    Beantwoorden

  13. @Lekker belangrijk, gehandicapten zijn niet heiliger dan de paus hè en dus zullen er onder hen best zijn die brutaal en onbeschoft zijn.

    Beantwoorden

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Meer informatie over hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.